Ponad 80 mln obywateli UE jest nadal zagrożonych ubóstwem, z czego jedna czwarta to dzieci. Kryzys gospodarczy pogłębił ten problem, pogarszając sytuację niektórych grup społecznych w trudnym położeniu.

Europejski Rok Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym 2010 dobiega końca, lecz w najbliższej dekadzie UE nie może ustawać w podejmowaniu wysiłków w tej niezwykle ważnej dziedzinie. Powrót grup w trudnej sytuacji społecznej na łono społeczeństwa oraz na rynek pracy jest istotnym czynnikiem zrównoważonego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostu gospodarczego. Zmniejszenie poziomu ubóstwa odgrywa podstawową rolę. Z inicjatywy Komisji Europejskiej przywódcy europejscy ustanowili już konkretny cel liczbowy zakładający zmniejszenie liczby osób ubogich i wykluczonych społecznie o 20 mln do 2020 r. W przedstawionej dziś inicjatywie zatytułowanej „Europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym” wskazano, w jaki sposób państwa członkowskie mogą zintensyfikować walkę z wykluczeniem społecznym. Do państw tych należy teraz przyjęcie ambitnych celów krajowych i coroczne zdawanie sprawy z poczynionych postępów. Komisja będzie wspierać te działania za pomocą m.in. polityki ochrony socjalnej, zatrudnienia i edukacji, a także dzięki finansowaniu unijnemu. Będzie ona również wspierać nowe inicjatywy w zakresie współpracy partnerskiej i nowe sposoby walki z ubóstwem dzięki innowacjom społecznym pozwalającym na testowanie nowych koncepcji politycznych.

W rozmowie z dziennikarzami podczas konferencji prasowej poświęconej nowej inicjatywie przewodniej w zakresie ubóstwa László Andor, europejski komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego, powiedział: „Zmniejszenie ubóstwa jest kluczowe dla gospodarki. Jako że miliony Europejczyków nadal żyją na marginesie społeczeństwa, tracimy ogromną część naszych zasobów ludzkich. Szczególną uwagę należy poświęcić dzieciom, młodzieży, migrantom, osobom starszym i innym grupom w trudnej sytuacji społecznej.” Komisarz dodał również: „Jestem przekonany, że nowa inicjatywa przewodnia pomoże osiągnąć unijny cel, podpowiadając innowacyjne i racjonalne rozwiązania w dziedzinie walki z wykluczeniem społecznym.”

W komunikacie w sprawie Europejskiej platformy współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym, jednej z siedmiu inicjatyw przewodnich unijnej strategii „Europa 2020”, przedstawiono działania na rzecz zwiększenia wysiłków na wszystkich szczeblach, zmierzających do osiągnięcia celu przewodniego, jakim jest zmniejszenie ubóstwa. Nowa inicjatywa dopełnia inne inicjatywy przewodnie, skupiające się na wzroście zatrudnienia i polepszeniu poziomu wykształcenia oraz umiejętności, i jest z nimi ściśle powiązana.

W opublikowanym dziś komunikacie rozważono zarówno wyzwania dla Europy dotyczące walki z ubóstwem i wyłączeniem społecznym, jak i zmieniający się charakter ubóstwa. Wskazano w nim również ogólną potrzebę przygotowania działań na rzecz zmniejszenia ubóstwa w wielu różnych aspektach polityki, takich jak: zapobieganie dziedziczeniu ubóstwa i walka z ubóstwem dzieci, wykorzystanie zatrudnienia jako sposobu na wyjście z ubóstwa z użyciem strategii aktywnego włączenia oraz zwiększenie wysiłków na rzecz społecznej i gospodarczej integracji mniejszości, takich jak np. społeczności romskie.

Państwa członkowskie muszą przejąć inicjatywę w walce z wykluczeniem społecznym i ubóstwem. Będą one przedstawiać podjęte działania w krajowych sprawozdaniach w sprawie strategii „Europa 2020”. Działania te będą jednocześnie ich wkładem w dążenie do osiągnięcia wzrostu gospodarczego i większego zatrudnienia. Komisja dokona oceny tych działań i przedstawi najlepsze praktyki.

Głównymi działaniami platformy są:

propagowanie innowacji w polityce społecznej: zachęcanie do innowacji w celu opracowania inteligentnych rozwiązań dla Europy w sytuacji pokryzysowej, szczególnie w zakresie skuteczniejszej i wydajniejszej pomocy społecznej. Oznacza to propagowanie innowacji opartych na dowodach w polityce społecznej, w której dzięki metodom opartym na dowodach można badać i oceniać zmiany polityki. Przykładowy przedmiot badań mogłyby stanowić metody dystrybucji i administracji obecnych świadczeń przeznaczonych dla konkretnych grup;
na szczeblu unijnym: możliwie najlepsze wykorzystanie wszystkich funduszy UE, w szczególności Europejskiego Funduszu Społecznego, na rzecz wsparcia w dążeniu do realizacji celów włączenia społecznego, oraz zaproponowanie polityki społecznej jako priorytetu przyszłego finansowania unijnego. Nowy instrument mikrofinansowy zacznie działać w pierwszych miesiącach 2011 r., a jego celem będzie pomoc grupom w trudnej sytuacji społecznej w dostępie do pożyczek na uruchomienie własnej firmy;
sprawienie, aby ochrona socjalna i powiązane z nią usługi były bardziej skuteczne i dostosowane do nowych potrzeb społecznych: Komisja opublikuje w 2011 r. białą księgę dotyczącą bezpiecznych, adekwatnych i stabilnych emerytur. Planuje się również działania związane z jakością usług socjalnych, nierównościami w zakresie zdrowia i wykluczeniem mieszkaniowym, natomiast rok 2012 będzie Europejskim Rokiem Aktywności Osób Starszych;
zaangażowanie większej liczby uczestników do walki z ubóstwem: Komisja przedstawi dobrowolne wytyczne dotyczące udziału zainteresowanych stron w określenie, opracowywanie i realizację działań na rzecz zmniejszenia ubóstwa na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym.

Więcej informacji

Komunikat w sprawie Europejskiej platformy współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym:

http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=6393&langId=en
Europejska platforma współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym: streszczenie dla obywateli:
http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=6394&langId=en
Badanie Eurobarometru dotyczące ubóstwa i wykluczenia społecznego:
http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/eb_special_359_340_en.htm#355