Europe Direct Poznań

Data publikacji: 28.01.2010

UE wyznaczyła dwudziestu państwom członkowskim terminy na uzdrowienie finansów publicznych

Litwa i Malta będą miały więcej czasu na poprawę deficytu budżetowego. Węgry i Łotwa są na dobrej drodze do redukcji deficytu w wyznaczonym terminie.

UE wyznaczyła dwudziestu państwom członkowskim terminy na uzdrowienie finansów publicznych. Jest to konieczne, aby zapewnić stabilność gospodarczą i umożliwić ożywienie po okresie recesji. Z ponownego przeglądu sytuacji na Węgrzech, Łotwie, Litwie i Malcie wynika, że wszystkie cztery kraje podjęły odpowiednie działania w celu zmniejszenia deficytu.

Węgry i Łotwa są na dobrej drodze do redukcji nadmiernego deficytu w wyznaczonym terminie. Komisja wezwała je do dalszych wysiłków w tym kierunku. Natomiast Malta i Litwa nie radzą sobie tak dobrze: Komisja wystąpiła do ministrów finansów UE o przedłużenie o rok czasu na przywrócenie dyscypliny fiskalnej w tych krajach – do 2011 r. w przypadku Malty i do 2012 r. w przypadku Litwy. Gospodarki tych krajów skurczyły się bardziej, niż przewidywano w lipcu 2009 r., kiedy wyznaczano aktualnie obowiązujące terminy.

Rządy poszczególnych krajów UE starają się ograniczyć deficyt, który jest wynikiem najgorszego od II wojny światowej spowolnienia gospodarczego. Dziury budżetowe gwałtownie powiększyły się w czasie kryzysu, ponieważ rządy podwyższyły wydatki na wsparcie swoich systemów bankowych i ożywienie gospodarek. W związku z gwałtownie spadającymi wpływami z podatków i wzrastającą liczbą bezrobotnych wiele rządów musiało sięgnąć po pożyczki. Pomimo niskiego oprocentowania spłacanie tego długu jest kosztowne. Co więcej, nawet niewielki wzrost stóp procentowych mógłby zahamować ożywienie gospodarcze.

Unijny Pakt na Rzecz Stabilizacji i Wzrostu – porozumienie pomiędzy państwami członkowskimi w sprawie koordynacji krajowej polityki fiskalnej – zobowiązuje obecnych i potencjalnych członków strefy euro do utrzymywania finansów publicznych w dobrej kondycji i nieprzekraczania deficytu budżetowego na poziomie 3 proc. PKB. Jeżeli dany kraj przekroczy wyznaczony pułap, ministrowie finansów UE wydają zalecenia w sprawie zmniejszenia deficytu. Krajom ociągającym się ze skorygowaniem sytuacji grożą kary i ograniczony dostęp do pożyczek z Europejskiego Banku Inwestycyjnego .

Obecnie 20 krajów członkowskich przekroczyło 3-procentowy pułap.

Węgry osiągnęły pułap wyznaczony w 2009 r., tj. 3,9 proc. PKB, i mają czas do 2011 r., aby sprowadzić swój deficyt do poziomu poniżej 3 proc. Jak wynika z dotychczasowych danych deficyt Łotwy w 2009 r. wyniósł nieco poniżej 10 proc. PKB. Wynik ten jest zgodny z zaleceniami UE. Cel wyznaczony na 2010 r. to 8,5 proc.

Deficyt budżetowy Litwy wzrósł z 3,2 proc. w 2008 r. do niemal 9,5 proc. PKB w roku 2009. Na Malcie deficyt budżetowy wyniósł 4,7 proc. pod koniec 2008 r. i szacuje się, że w 2009 r. spadł on do 3,8 proc.