Data publikacji: 22.04.2024
.
Na konferencji „Nasz ocean" w Grecji Unia Europejska potwierdza swoje zdecydowane zaangażowanie na rzecz międzynarodowego zarządzania oceanami, ogłaszając 40 zobowiązań do działania na 2024 r. Działania te będą finansowane z 3,5 mld euro z różnych funduszy UE. Stanowią one największą kwotę zapowiedzianą przez UE od początku konferencji „Nasz ocean".
Konferencja „Nasz ocean" to międzynarodowy wysiłek rozpoczęty w 2014 r., którego gospodarzem każdego roku jest inny rząd, którego celem jest wspieranie globalnego zarządzania oceanami i działań wspierających ochronę mórz i zrównoważony rozwój. Tegoroczna konferencja wzywa do wspólnych wysiłków na całym świecie na rzecz wspierania bezpiecznych, chronionych, czystych, zdrowych i zarządzanych w sposób zrównoważony oceanów. Podczas konferencji UE podejmuje zobowiązania do podjęcia działań obejmujących wszystkie tematy tego wydarzenia: zrównoważone rybołówstwo, chronione obszary morskie, oceany i zmiana klimatu, zrównoważona niebieska gospodarka, zanieczyszczenie morza, bezpieczeństwo morskie i inne.
Zobowiązania UE na rzecz bezpiecznych, chronionych, czystych, zdrowych i zarządzanych w sposób zrównoważony oceanów
Zrównoważone rybołówstwo:
- do 1,9 mld EUR w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności na wsparcie zrównoważonego rybołówstwa – jedną z największych zapowiedzianych kwot. Zostanie on wykorzystany w Grecji, Hiszpanii, na Cyprze, w Polsce i Portugalii (na lata 2020–2026) w celu wsparcia inwestycji i reform w dziedzinie zrównoważonego rybołówstwa i akwakultury.
- 23,5 mln EUR w latach 2024–2025 na wsparcie regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem (RFMO), regionalnych organów ds. rybołówstwa oraz odpowiednich umów międzynarodowych na Oceanie Atlantyckim, Pacyfiku, Indyjskim, Arktycznym i Antarktycznym oraz Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym.
- 1,5 mln EUR na wsparcie wdrażania umowy o środkach stosowanych przez państwo portu (PSMA) w celu zwalczania nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów.
Chronione obszary morskie:
- 1,36 mln EUR na wsparcie wdrażania porozumienia w sprawie różnorodności biologicznej mórz na obszarach poza jurysdykcją krajową (BBNJ)
- 24 mln EUR na ochronę morskiej różnorodności biologicznej i ochronę ekosystemów morskich w Błękitnej Bengueli Current (Afryka Południowa), Malediwach, Surinamie oraz we Francji Południa i Antarktyki
Oceany a zmiana klimatu:
- 103 mln EUR na programy obserwacji oceanów (Copernicus, Wekeo, Neccton) oraz badania mające na celu rozwój modeli oceanicznych na potrzeby prognoz klimatycznych.
Zrównoważona niebieska gospodarka:
- do 130 mln EUR w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Zostanie on wykorzystany w planach odbudowy i zwiększania odporności Włoch i Portugalii do wspierania dwóch inwestycji (2020–2026) w zrównoważoną niebieską gospodarkę.
- 134 mln euro na pomoc krajom afrykańskim w zrównoważonym rozwoju niebieskiej gospodarki. Odpowiada to 59 mln EUR dla Afryki Zachodniej, 10 mln EUR dla Mauretanii, 35 mln EUR dla Mozambiku, 30 mln EUR dla Angoli.
Zanieczyszczenie mórz:
- do 980 mln EUR w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Zostanie on wykorzystany w Grecji, Hiszpanii, we Włoszech, na Cyprze i w Finlandii (na lata 2020–2026) w celu wsparcia czterech inwestycji i dwóch reform mających na celu walkę z zanieczyszczeniem mórz.
Bezpieczeństwo morskie:
- 45 mln EUR na zwiększenie bezpieczeństwa i ochrony na morzu w regionach zachodniej części Oceanu Indyjskiego i Zatoki Gwinejskiej w Afryce.
Wsparcie dla regionu Morza Śródziemnego:
- UE i Szwecja przeznaczyły 7,5 mln EUR na rzecz partnerstwa na rzecz niebieskiej części Morza Śródziemnego na wspieranie zrównoważonego rozwoju niebieskiej gospodarki w regionie Morza Śródziemnego. Jest to zgodne z Europejskim Zielonym Ładem, programem UE na rzecz regionu śródziemnomorskiego i deklaracją ministerialną Unii dla Śródziemnomorza w sprawie zrównoważonej niebieskiej gospodarki.
- 2 mln EUR na projekt wspierający umawiające się strony konwencji barcelońskiej z południowego regionu Morza Śródziemnego we wdrażaniu podejścia ekosystemowego na rzecz osiągnięcia dobrego stanu środowiska (EcAp MED PLUS) w latach 2024–2027.
Badania naukowe:
W ramach unijnej misji odbudowy naszych oceanów i zasobów wodnych 92,3 mln euro przeznaczono na odbudowę naszej niebieskiej planety i zapewnienie zrównoważonej niebieskiej gospodarki.
Kontekst ogólny
Oceany i morza zajmują 71 % powierzchni Ziemi. Ich stan pogarsza się z powodu globalnego ocieplenia, niezrównoważonych praktyk, nielegalnych połowów, zanieczyszczenia i utraty siedlisk morskich. Konferencja „Nasz ocean" ma na celu zintensyfikowanie wspólnych wysiłków na rzecz rozwiązania tych problemów. Skupia kraje z całego świata, społeczeństwo obywatelskie i przedstawicieli przemysłu, stanowiąc inspirację do szukania wspólnych rozwiązań i prezentowania ambitnych zobowiązań na rzecz ochrony oceanów. Od tego czasu na konferencji „Nasz ocean", która rozpoczęła się w 2014 r., uruchomiono ponad 2160 zobowiązań o wartości około 130 mld dolarów.
UE opracowała narzędzie monitorowania zobowiązań dostępne na stronie internetowej „Nasz ocean". Dzięki niemu obywatele mogą śledzić postępy w realizacji wszystkich zobowiązań podjętych na wszystkich konferencjach „Nasz ocean".
Oprócz swoich zobowiązań UE wraz z rządami Belgii, Chile, Kostaryki, Francji, Republiki Korei, Nigerii i Palau, wzywała do szybkiej ratyfikacji porozumienia BBNJ, a także z rządami Belgii, Chile, Kostaryki, Republiki Korei, Nigerii i Palau, a także z Radą Obrony Zasobów Naturalnych, inicjatywą Bloomberg-Philanthropies Ocean, Sojuszem na rzecz Morza pełnego, misją Blue, Pew, Międzynarodową Unią Ochrony Przyrody oraz Europejskim Biurem Ochrony. UE zorganizowała również wydarzenia towarzyszące misji UE ds. oceanów (16 kwietnia) oraz oceanom i klimatowi z udziałem Mercator Ocean International (15 kwietnia).