Od 2010 r. w ramach konkursu Access City Award miasta są nagradzane za starania na rzecz większej dostępności we wszystkich obszarach życia, które przeciwdziałają wykluczeniu społecznemu. Każda kolejna edycja konkursu to szansa obejrzenia dobrych projektów, które ukazują entuzjazm i zaangażowanie miast w całej Unii Europejskiej walczących o większą dostępność dla osób niepełnosprawnych i osób starszych. W ciągu ostatnich pięciu lat ponad 200 miast wzięło udział w konkursie. Zaprezentowane projekty stanowią bogate źródło koncepcji, które mogą sprawić, że miasta staną się lepszymi miejscami do życia dla każdego.

7 grudnia 2015 r. w Brukseli, podczas uroczystości zorganizowanej w ramach konferencji z okazji Europejskiego Dnia Osób Niepełnosprawnych, Komisja Europejska nagrodzi pięć miast położonych na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej. Nagroda przypadnie miastom, które starają się zapewnić osobom z niepełnosprawnością i starszym dostęp do przestrzeni publicznych, takich jak budynki mieszkalne, place zabaw dla dzieci, miejsca pracy i komunikacja miejska, oraz do technologii komunikacyjnych.

W edycji 2016 uczestnicy otrzymają nagrody za pierwsze, drugie i trzecie miejsce, inni zaś będą mogli liczyć na dwa nowe wyróżnienia:

• Wyróżnienie w kategorii „dostęp do pracy” trafi do władz miast, które podejmą starania o to, aby publiczne służby ds. zatrudnienia oraz przedsiębiorstwa z sektora prywatnego zadbały o ułatwienie dostępu do pracy oraz informacji o zatrudnieniu osobom z niepełnosprawnością. Może to obejmować inicjatywy zwiększające szanse zatrudnienia dla osób niepełnosprawnych poprzez ułatwienie dostępu w miejscach pracy lub w środkach komunikacji, dzięki którym osoby te będą w stanie pokonać każdy etap podróży z domu do miejsca pracy.
• W ramach kategorii „inteligentne miasta o dużej dostępności” wyróżnieni zostaną ci uczestnicy konkursu, którzy w sposób inteligentny zapobiegną wykluczeniu społecznemu, w szczególności ułatwiając dostęp do technologii, interfejsów użytkownika oraz powiązanych usług dla osób z niepełnosprawnością, zgodnie z podejściem „projekt z myślą o wszystkich”.

Cel konkursu

Nagroda stanowi część szerszych starań UE na rzecz budowania Europy bez barier. Poprawa dostępności pozwala także znieść wiele barier, z którymi na co dzień zmagają się ludzie z niepełnosprawnością, korzystający ze środków komunikacji, a także w zakresie zdobywania informacji czy samodzielnego życia.

Na terenie UE obecnie mieszka około 80 mln osób z niepełnosprawnością. Wraz ze starzeniem się społeczeństwa europejskiego liczba ta będzie rosła. Coraz ważniejsze staje się więc zapewnienie wszystkim mieszkańcom UE warunków umożliwiających im niezależne i godne życie. Europejska nagroda za wysiłki w zakresie poprawy dostępności miast dla osób z niepełnosprawnością oraz starszych stanowi wyraz uznania dla miast szczególnie zaangażowanych w dążenie do realizacji tego celu.

Konkurs to również doskonała okazja dla władz miejskich do przeanalizowania zalet i wad ich aglomeracji w zakresie dostępności oraz do wprowadzenia ulepszeń w tym zakresie. Konkurs Access City Award jest okazją do przedstawienia szeregu inicjatyw i koncepcji: od zasad dotyczących łatwo dostępnych budynków mieszkalnych, przez place zabaw dla dzieci, miejsca pracy, aż po informacje o komunikacji publicznej; każdy aspekt życia w mieście jest ważny, gdy bierzemy pod uwagę zmieniającą się demografię.

Zgodnie z przyjętą przez Organizację Narodów Zjednoczonych Konwencją Praw Osób Niepełnosprawnych, dostępność jest jednym z filarów Europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności 2010–2020. Strategia ma na celu budowanie Europy bez barier, dostępnej dla wszystkich.

Jakie miasta zdobyły nagrodę w minionych latach?

W ubiegłej, piątej edycji, laureatem było miasto Borås (Szwecja). Helsinki(Finlandia) otrzymały nagrodę za drugie miejsce, zaś nagroda za trzecie została przyznana Lublanie(Słowenia). Logroño w Hiszpanii otrzymało specjalne wyróżnienie za swoje inicjatywy dostępowe w kategorii „Budynki i przestrzeń publiczna”, zaś Budapeszt (Węgry) został wyróżniony za prace w zakresie transportu. Arona w Hiszpanii oraz Luksemburg otrzymały specjalne wyróżnienie za obiekty użyteczności publicznej i usługi.

W czwartej edycji konkursu w 2014 r. zwyciężył Göteborg (Szwecja). Drugie miejsce zdobyło miasto Grenoble (Francja), trzecie miejsce zajął Poznań (Polska), zaś wyróżnienia otrzymały: Belfast (Wielka Brytania), Drezno (Niemcy) oraz Burgos i Málaga (Hiszpania).

Główną nagrodę w trzeciej edycji konkursu zdobył Berlin (Niemcy). Pozostałymi zwycięskimi miastami zostały Nantes (Francja) i Sztokholm (Szwecja), zaś wyróżnienia otrzymały: Pampeluna (Hiszpania) w kategorii budynków i przestrzeni publicznej, Gdynia (Polska) w kategorii transportu i powiązanej infrastruktury, Bilbao (Hiszpania) w kategorii technologii informacyjno-komunikacyjnych, w tym nowych technologii, oraz Tallaght (Irlandia) w kategorii obiektów użyteczności publicznej i usług publicznych.

W drugiej edycji zwyciężyło austriackie miasto Salzburg. Zdobywcami pozostałych trzech nagród zostały: Kraków (Polska), Marburg (Niemcy) oraz Santander (Hiszpania). Wyróżnienia otrzymały również: Terrassa (Hiszpania), Lublana (Słowenia), Ołomuniec (Czechy) i Grenoble (Francja).

W pierwszej edycji konkursu w 2010 r. zwycięskim miastem została Ávila w Hiszpanii. Wyłoniono również troje pozostałych finalistów: Barcelonę (Hiszpania), Kolonię (Niemcy) i Turku (Finlandia).

Gdzie można złożyć wniosek?

Zgłoszenia należy składać za pośrednictwem internetu, wypełniając i przesyłając formularz zgłoszeniowy (w języku angielskim, francuskim lub niemieckim) najpóźniej do 10 września 2015 r. Informacje pomocnicze oraz regulamin uczestnictwa dostępne są we wszystkich językach urzędowych UE.

W jaki sposób wyłaniani są laureaci?

W oparciu o opracowane przez Komisję Europejską kryteria oceny jury w każdym kraju może wybrać co najwyżej trzy najbardziej zasłużone miasta. Krajowi kandydaci zostaną następnie oceniani przez jury na szczeblu europejskim.

Więcej informacji na temat konkursu Access City Award:

Czy chcieliby Państwo, aby projekty z Waszego miasta znalazły się w następnej broszurze Access City Award? Jeżeli pragniecie podzielić się swoimi doświadczeniami i działaniami z innymi miastami, dodatkowe informacje o konkursie znajdują się tutaj.