Data publikacji: 22.02.2011
Zgodnie z opublikowanym wczoraj 9. sprawozdaniem porównawczym dotyczącym e-administracji, na terenie całej UE zwiększyła się liczba osób, które mają obecnie dostęp do usług publicznych przez Internet.
Średnia dostępność tych usług zwiększyła się w UE w latach 2009-2010 z 69 proc. do 82 proc. Udostępnienie w internecie większej liczby usług pomaga obniżyć koszty administracji publicznej i zmniejsza obciążenia biurokratyczne przedsiębiorstw i obywateli. W sprawozdaniu wskazano najlepiej i najgorzej radzące sobie państwa członkowskie UE, skupiając się na dwóch podstawowych usługach publicznych, tj. „szukanie pracy” i „rozpoczynanie działalności gospodarczej”. Chociaż krajowe administracje publiczne w UE zmierzają we właściwym kierunku, to nadal utrzymują się różnice pomiędzy poszczególnymi państwami. Wiele pozostaje także do zrobienia jeżeli chodzi o korzystanie z elektronicznych zamówień publicznych. W ramach Europejskiej agendy cyfrowej Unia Europejska dąży do tego, aby do 2015 r. usługi e-administracji były wykorzystywane przez połowę obywateli i 80 proc. przedsiębiorstw (zob. IP/10/581, MEMO/10/199 i MEMO/10/200). Sprawozdanie jest źródłem użytecznych informacji na temat realizacji Planu działania na rzecz administracji elektronicznej uruchomionego przez Komisję w grudniu 2010 r. w celu nawiązania współpracy z organami administracji publicznej państw członkowskich w zakresie rozszerzania i poprawy usług oferowanych przez nie za pośrednictwem internetu (zob. IP/10/1718 i MEMO/10/681).
Neelie Kroes, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej ds. agendy cyfrowej stwierdziła: „Cieszę się, że coraz większa liczba obywateli UE może teraz korzystać z publicznych usług w internecie przy tak podstawowych sprawach jak poszukiwanie pracy, składanie deklaracji podatkowych i rejestrowanie nowych przedsiębiorstw. Państwa członkowskie w pełni udostępniające w internecie podstawowe usługi publiczne mogą ułatwić życie swoim obywatelom i przedsiębiorstwom, ograniczając jednocześnie własne koszty”.
Ponad 80 proc. podstawowych usług publicznych jest dostępnych w internecie
Internetowy dostęp do koszyka 20 podstawowych usług publicznych, takich jak rejestracja samochodu, złożenie deklaracji podatkowej lub rejestracja nowego przedsiębiorstwa, sięgnęła w Europie w 2010 r. 82 proc., przewyższając znacznie poziom z 2009 r., który wynosił 69 proc. Największe osiągnięcia w tej dziedzinie odnotowały Austria, Irlandia, Włochy, Malta, Portugalia i Szwecja, które udostępniają przez internet pełen koszyk podstawowych usług. Bułgaria, Włochy i Łotwa również odnotowały w ostatnim roku znaczny postęp w tej dziedzinie. W sprawozdaniu wskazano także, że usługi dla przedsiębiorstw są bardziej zaawansowane niż usługi dla obywateli.
Jakość usług
W tegorocznym sprawozdaniu skupiono się na potrzebach osób bezrobotnych i osób pragnących rozpocząć działalność gospodarczą. Przedstawiono w nim sposoby ograniczania biurokracji przez administrację publiczną i sprawnego udostępniania pełnego kompletu usług publicznych potrzebnych do uruchomienia działalności gospodarczej lub powrotu do pracy. Usługi te mogą być udostępniane poprzez portal internetowy lub automatycznie, np. kiedy nowe przedsiębiorstwo dokonujące rejestracji do celów numeru identyfikacji podatkowej (NIP) otrzymuje automatycznie także numer identyfikacyjny VAT. Zgodnie ze sprawozdaniem w Austrii, Danii, Estonii, Irlandii, Szwecji i Zjednoczonym Królestwie 55 proc. usług wymaganych do założenia nowego przedsiębiorstwa udostępnia się za pośrednictwem specjalnego portalu internetowego lub automatycznie. Niemniej jednak tylko 46 proc. usług skierowanych do osób bezrobotnych jest obecnie udostępnia się poprzez specjalny portal.
E-zamówienia
Wprawdzie już 70 proc. organów administracji publicznej zaczęło pracować z systemem elektronicznych zamówień publicznych, to jednak ze względu na jego niskie całościowe wykorzystanie (zgodnie z najbardziej optymistycznymi szacunkami wynosi ono 5 proc. wszystkich zamówień publicznych) nie pojawiają się istotne korzyści. Gdyby e-zamówienia stały się w pełni dostępne i weszły do powszechniejszego użytku, mogłyby ograniczyć koszty zamówień publicznych o 30 proc.
Mniejsza dostępność usług przez internet w mniejszych gminach
Po raz pierwszy w sprawozdaniu poświęcono uwagę także regionalnym i samorządowym szczeblom e-administracji i podkreślono znaczne różnice pomiędzy krajami. W przypadku usług świadczonych głównie na szczeblu samorządowym, w mniejszych gminach dostępność usług przez internet jest o połowę mniejsza niż w większych gminach. I tak na przykład strony internetowe małych miast mogą zawierać informacje, w jaki sposób złożyć wniosek o odpis aktu urodzenia, natomiast na stronach internetowych dużych miast zamieszczone są dodatkowo formularze, które można ściągnąć i wypełnić. Powodem tych różnic może być fakt, że mniejsze administracje samorządowe i ich mieszkańcy preferują osobiste kontakty lub bardziej tradycyjne procedury, albo mniejsza zdolność małych administracji (pod względem strategii, środków finansowych, umiejętności) do wprowadzenia usług internetowych.
Komisja Europejska będzie w dalszym ciągu monitorować rozwój publicznych usług przez internet w Europie i współpracować w ramach Planu działania na rzecz administracji elektronicznej, z organami administracji publicznej państw członkowskich w zakresie rozszerzania i poprawy usług oferowanych przez nie za pośrednictwem internetu.
Kontekst
Sprawozdanie porównawcze Komisji dotyczące postępów e-administracji w UE jest publikowane od 2001 r. Celem tego badania jest zestawienie wyników poszczególnych państw europejskich w celu porównania postępów i dzielenia się najlepszymi praktykami. Analiza ta obejmuje ponad 10 000 stron internetowych w 27 państwach członkowskich UE oraz w Chorwacji, Islandii, Norwegii, Szwajcarii i Turcji.
W sprawozdaniu bada się 12 podstawowych usług dla obywateli dostępnych w internecie: podatki dochodowe, poszukiwanie pracy, świadczenia z ubezpieczeń społecznych, dokumenty osobiste, rejestracja samochodu, wniosek o pozwolenie na budowę, zgłoszenie na policję, biblioteki publiczne, akty urodzenia i małżeństwa, zapisy na uczelnię wyższą, zgłoszenie zmiany adresu, usługa związana ze zdrowiem i 8 internetowych usług publicznych dla przedsiębiorstw: składki na ubezpieczenie społeczne pracowników, podatek od osób prawnych, VAT, rejestracja nowego przedsiębiorstwa, przekazywanie danych do urzędu statystycznego, zgłoszenie celne, decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach, zamówienia publiczne.
Więcej informacji:
9. sprawozdanie porównawcze dotyczące e-administracji
Plan działania na rzecz administracji elektronicznej 2011-2015
Strona internetowa komisarz Neelie Kroes:
Strona internetowa agendy cyfrowej:
http://ec.europa.eu/information_society/digital-agenda/index_en.htm