Data publikacji: 25.07.2023
.
Syriusz zaprasza Was do odwiedzenia niezwykłego miejsca na terenie Wielkopolsce - Kopalni Soli w Kłodawie.
Do Kłodawy dojedziemy Kolejami Wielkopolskimi.
Jeśli chcielibyście zwiedzić Kopalnię Soli Kłodawa, najlepiej zarezerwować termin telefonicznie (632 733 242, 632 733 304). Informacje dotyczące zwiedzania znajdziecie na stronie internetowej Kopalni: https://sol-klodawa.com.pl/. Trzeba jednak pamiętać, że trasa turystyczna w kopalni, to tylko dodatek do działającego zakładu przemysłowego, gdzie przede wszystkim wydobywa się sól. Dlatego godziny zwiedzania dostosowane są do godzin pracy kopalni i zwiedzać można wyłącznie w dni robocze z przewodnikiem.
Fot. https://wielkopolskaciekawie.pl/ciekawe-miejsca/kopalnia-soli-klodawa-historia-i-legenda
-ciekawe-miejsce-w-wielkopolsce/
Kłodawa to miasto we wschodniej Wielkopolsce, położone ok. 150 km na wschód od Poznania. Kłodawski wysad solny jest największy na Niżu Polskim. Rozciąga się na długości ok. 26 km i szerokości 2 km, a przykryty jest zaledwie 100 m warstwą nakładu. Eksploatacja złoża rozpoczęta w 1956 r. ujawniła, że zalegają tu złoża przede wszystkim soli kamiennej, a nie jak wcześniej przypuszczano potasowo – magnezowej. Ciekawostką przyrodniczą jest występująca tu sól różowa, która swoją barwę zawdzięcza domieszkom soli żelaza. Występuje w przyrodzie niezwykle rzadko – kłodawskie stanowisko jest jedynym w Europie, a najbliższe znajduje się w Pakistanie. Z tego powodu w 2008 r. zostało ono objęte specjalną ochroną w ramach projektu Natura 2000. Kłodawska sól zawiera 97,5% czystego NaCl, dzięki czemu nie wymaga dodatkowego wzbogacania. Jest poddawana jedynie kruszeniu, mieleniu i sortowaniu. Jest to obecnie największa polska kopalnia soli, dostarczająca ok. 88% całej krajowej produkcji soli kamiennej (ok. 800 tys. ton rocznie). Szacuje się, że przy obecnym poziomie wydobycia, soli wystarczy jeszcze na ok. 40 lat.
Kopalnia Soli Kłodawa to nie tylko sól kłodawska, ale atrakcja turystyczna
Sól jest tak oczywistym i naturalnym składnikiem pożywienia, że mało kto zaprząta sobie głowę pytaniem – a skąd ona się bierze? Jej właściwości smakowe i konserwujące człowiek odkrył już 9 tys. lat temu i od najdawniejszych czasów była uważana za jeden z najcenniejszych zasobów. Nie na darmo dochody z żup krakowskich w poważny sposób zasilały królewski skarbiec. Przez wiele wieków główne złoża soli eksploatowane w Polsce znajdowały się w Bochni i w Wieliczce. Stosunkowo niedawno, bo dopiero w XX w. solną karierę zrobiła Kłodawa, gdzie odkryto ogromne złoża soli.
Pierwsze badania geologiczne w poszukiwaniu ropy naftowej rozpoczęto w 1937 r. Jednak ostateczne decyzje o budowie kopalni zapadły dopiero w 1949 r., a rok później rozpoczęto drążenie pierwszego szybu. I wtedy okazało się, że doszło do wielkiej geologicznej pomyłki. Przystępując do budowy kopalni, geolodzy byli przekonani, że rozpoczyna się wydobycie soli magnezowo-potasowej (z zastosowaniem jako nawóz rolniczy), a tym czasem okazało się, że złoże zawiera głównie sól kamienną.
Złoża te powstały w wyniku odparowania płytkiego, gorącego morza 250 mln lat temu (cechsztyn). Powstała w ten sposób sól została przykryta 6000 m kolejnych osadów, a następnie w wyniku ruchów górotwórczych złoże zostało pochylone i wypiętrzone w taki sposób, że obecnie przykrywa je miejscami zaledwie 100-metrowa warstwa nadkładu. Sam wysad solny ma długość ok. 26 km i szerokość 2 km i jest największym wysadem solnym na Niżu Polskim.
Sól kłodawska pochodzi z cechsztynu, czyli powstała 250 mln lat temu. Ta sama sól skruszona i zapakowana do woreczków jako produkt spożywczy ma 1 rok przydatności do spożycia.
Choć sól kłodawska ma naturalną brudno-białą barwę, to w złożu znajduje się unikalne w skali świata stanowisko soli różowej. Uważnie obserwując rzeźby solne wykonane przez górników można dostrzec również absolutnie unikalne kryształki soli niebieskiej (!).
Fot. Widoczne warstwy soli, ułożone skośne na skutek wypiętrzenia,
https://wielkopolskaciekawie.pl/ciekawe-miejsca/kopalnia-soli-klodawa-historia-i-legenda-ciekawe
-miejsce-w-wielkopolsce/
Fot: Kompozycje wykonane przez górników z różnych rodzajów soli.
https://wielkopolskaciekawie.pl/ciekawe-miejsca/kopalnia-soli-klodawa
-historia-i-legenda-ciekawe-miejsce-w-wielkopolsce/
W Kopalni Soli Kłodawa sól ze złoża pozyskuje się tradycyjną metodą górniczą, która polega na kruszeniu i wydobywaniu na sucho materiału skalnego. Do kruszenia wykorzystuje się materiał wybuchowy, umieszczany w nawierconych otworach, a odpalany z powierzchni ziemi. Dzięki temu sól zachowuje wszystkie swoje naturalne pierwiastki i mikroelementy. Złoże nie jest eksploatowane w całości. Drąży się ogromne komory, które są oddzielone filarami, które z kolei podtrzymują warstwy nadkładu.
W procesie wydobycia w Kopalni Soli Kłodawa wykorzystuje się trzy szyby: Barbara, Michał i Chrobry, który służy jako szyb wentylacyjny. Łącznie pracuje tu ok. 800 osób, z czego w czasie jednej zmiany zjeżdża 200 osób. Dotarcie do najdalej położonych zakątków kopalni od momentu pobrania kasków do dotarcia do miejsca pracy zajmuje nawet 2 godziny, z wykorzystaniem transportu samochodowego. Łączna długość komór i podziemnych korytarzy wynosi ponad 350 km.
Rocznie wydobywa się tutaj 800 tys. ton soli, co stanowi ok. 90% całej krajowej produkcji soli kamiennej. Rekordowe wydobycie miało miejsce w latach 70., kiedy rocznie pozyskiwano nawet milion ton rocznie. Dziś, kiedy zimy są łagodniejsze, mniejsze jest też wykorzystanie soli drogowej, która stanowi główny produkt sprzedawany w kopalni.
Fot: https://wielkopolskaciekawie.pl/ciekawe-miejsca/kopalnia-soli-klodawa-historia-i-legenda
-ciekawe-miejsce-w-wielkopolsce/
Fot:https://wielkopolskaciekawie.pl/ciekawe-miejsca/kopalnia-soli-klodawa-historia-i-legenda
-ciekawe-miejsce-w-wielkopolsce/
Sól z Kopalni Soli Kłodawa jest stosowana nie tylko jako sól drogowa. Najbardziej oczywiste jest wykorzystanie jej własności spożywczych i konserwujących żywność, głównie w przetwórstwie rybnym. Sól używana jest także w garbarstwie do konserwacji i wyprawiania skór, w przemyśle chemicznym jako surowiec do produkcji środków czystości, w ciepłownictwie do zmiękczania wody, w kosmetyce jako sól lecznicza i kąpielowa, w rolnictwie jako dodatek do nawozów i zimą jako lizawki dla zwierząt. Kostki – lizawki znalazły w kopalni jeszcze jedno zastosowanie. Ułożono z nich podłogę w ogromnej komorze, pełniącej funkcję sali koncertowej. To tutaj w 2007 r. na głębokości 600 m został pobity rekord Guinessa, kiedy muzycy z Filharmonii Kaliskiej zagrali Cztery pory roku Vivaldiego. Koncert ten został wpisany do Księgi jako najniżej odbywający się koncert muzyczny na świecie.
Fot:, https://sklep.sol-klodawa.com.pl/produkt/lizak-konski-lizawka-dla-koni-z-naturalnej-soli-klodawskiej/, Lizawka dla koni
Podziemna Trasa Turystyczna
Pomimo tego, że Kopalnia Soli Kłodawa to przede wszystkim zakład górniczy, to działa tu również najgłębiej w Polsce położona trasa turystyczna. Można ją zwiedzać tylko w dni robocze, tak jak pracują górnicy. Dzięki temu zwiedzający mogą choć przez chwilę poczuć się jak górnicy.
Na początek należy założyć na głowę kask, a potem zjazd windą tą samą, jaką zjeżdżają na dół górnicy. Zjazd na głębokość 600 m Szybem Michał, odbywa się z prędkością 6m/s (to ok. 21 km/h) w ciągu 1,5 minuty i pozostawia niezapomniane wrażenia.
A potem spacer kopalnianymi chodnikami, jakże różnymi od tych z Wieliczki. Poznajemy pracę górników, jej przeszłość i teraźniejszość oraz zagrożenia jakie niesie praca pod ziemią. Wspominamy też największą katastrofę górniczą w Polsce, jaka miała miejsce właśnie w kopalni soli w Wapnie. Na trasie znajduje się też kaplica św. Kingi – patronki białych górników. I choć w Wieliczce opowiada się legendę o tym jak Kinga sprowadziła do Polski sól, to tutaj w Kłodawie powstanie złóż solnych tłumaczy zupełnie inna legenda.
Na zakończenie zwiedzania zabieramy po grudce różowej soli, a po wyjściu na powierzchnię dostajemy jeszcze opakowanie soli spożywczej – kruszonej kłodawskiej – idealnej do kiszenia ogórków.
Fot. https://wielkopolskaciekawie.pl/ciekawe-miejsca/kopalnia-soli-klodawa
-historia-i-legenda-ciekawe-miejsce-w-wielkopolsce/ Pamiątka z podróży
Fot. https://sklep.sol-klodawa.com.pl/ Sól kłodawska drobnoziarnista, różowa niejodowana
Zespół klasztorny karmelitów trzewiczkowych w Kłodawie, obecnie Kościół pw. Wniebowzięcia NMP
Po zwiedzaniu Kopalni i na zakończenie wycieczki, udajemy się do centrum Kłodawy (ul. Włocławska 2. Syriusz zaprasza Was do pokarmelickiego klasztoru odrestaurowanego dzięki funduszom unijnym. Obecnie jest to kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Kościół pw. Wniebowzięcia NMP – został wybudowany w latach 1718-1755 w stylu barokowym. Wystrój wnętrza prezentuje styl rokoko. Warto zwrócić uwagę na ambonę w kształcie łodzi, rokokowe stalle i tabernakulum z płaskorzeźbą Wieczerzy Pańskiej. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej Szkaplerznej z II poł. XVII w., w srebrnej sukience i koronach.
W północnym skrzydle obiektu klasztornego wyremontowano pomieszczenia na parterze, w przyszłości będzie tam siedziba muzeum. Natomiast prace, które przeprowadzono w skrzydle wschodnim obejmowały: remont wnętrza, elewacji i portyku.
Fot: https://podroztrwa.pl/klodawa-atrakcje/,
Wykorzystanie środków unijnych w Kłodawie
Źródła:
https://sol-klodawa.com.pl/budowa-instalacji-fotowoltaicznej/
https://podroztrwa.pl/kopalnia-soli-klodawa/
https://wielkopolskaciekawie.pl/ciekawe-miejsca/kopalnia-soli-klodawa-historia-i-legenda-ciekawe-miejsce-w-wielkopolsce/
https://klubpodroznikow.com/relacje/polska/podziemia/1648-kopalnia-soli-Kłodawa
https://sol-klodawa.com.pl/
https://mapadotacji.gov.pl/projekty/1519888/
https://podroztrwa.pl/klodawa-atrakcje/,
https://www.ekai.pl/klodawa-pokarmelicki-klasztor-odrestaurowany-dzieki-funduszom-unijnym/
https://zabytek.pl/pl/obiekty/g-220549
Włodzimierz Łęcki- Przewodnik Wielkopolska, wyd. Sport i Turystyka Muza SA, W-wa 1997, wyd. .II
Anders, Łęcki, Maluśkiewicz, Słownik Krajoznawczy Wielkopolski, wyd. PWN, W-wa-Poznań 1992