Data publikacji: 02.03.2012

Wypowiedz się na temat zagrożenia dla bioróżnorodności w UE

Istnieje wiele przykładów zwierząt i roślin, które wprowadzono do środowiska niebędącego ich środowiskiem naturalnym, a które obecnie rozprzestrzeniają się tak szybko, że stają się zagrożeniem dla różnorodności biologicznej.


W przeszłości wprowadzenie niektórych początkowo „obcych” gatunków, takich jak pomidor czy ziemniak, przebiegło bez żadnych problemów. Liczne inne gatunki, w tym m.in. bernikla kanadyjska, żaba rycząca, rdestowiec ostrokończasty czy też wodorost Caulerpa, rozprzestrzeniają się jednak obecnie w naszym środowisku naturalnym, zagrażając lokalnej faunie i florze oraz powodując znaczne szkody w ekosystemach i różnorodności biologicznej. Takie przypadki „inwazyjnych gatunków obcych” mogą również stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, powodować szkody w uprawach rolnych i populacji zwierząt gospodarskich, a także wywierać poważne skutki gospodarcze. Komisja Europejska rozważa sposoby rozwiązania tego problemu, w tym przyjęcie nowego specjalnego instrumentu prawodawczego, oraz gromadzi opinie w drodze konsultacji internetowych na temat sposobów najskuteczniejszego wyeliminowania tych zagrożeń. Wyniki konsultacji zostaną uwzględnione podczas przygotowywania wniosku, który zostanie przedstawiony jeszcze w tym roku.
 
Komisarz ds. środowiska, Janez Potočnik, stwierdził: „Koszty szkód, jakie gatunki inwazyjne powodują w naszych zasobach przyrodniczych, szacuje się na kwotę nawet 12 mld EUR rocznie. Nadszedł czas, aby znaleźć skuteczne środki polityczne, które pozwolą przeciwdziałać temu rosnącemu zagrożeniu.”.
 
Do tej pory w środowisku naturalnym w Europie stwierdzono występowanie ponad 11 tys. gatunków obcych, z których 10–15 proc. stało się gatunkami inwazyjnymi. Dotychczasowe środki mające zapobiegać ich przenikaniu na nasze terytorium i rozprzestrzenianiu się są fragmentaryczne oraz nie są wystarczające skuteczne, aby znacznie obniżyć to ryzyko. Komisja podejmuje zatem próbę wypełnienia tej luki, proponując podejście oparte na trzech filarach, zgodne z podejściem przedstawionym w Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej, w którym kładzie nacisk przede wszystkim na zapobieganie, następnie na wczesne wykrywanie i szybkie reagowanie, i ostatecznie zwalczanie lub kontrolę obecności tych gatunków w celu zminimalizowania negatywnych skutków.
 
W ramach prowadzonych konsultacji internetowych gromadzone są opinie na temat sposobów dopasowania tego podejścia do realiów panujących w terenie. Przedmiotem konsultacji są kwestie takie jak ewentualne ograniczenia handlowe, systemy etykietowania, mechanizmy nadzoru, środki zwalczania i odbudowa uszkodzonych ekosystemów. W ramach konsultacji zaprasza się zainteresowane strony, w tym obywateli, przedstawicieli przemysłu i organizacji konsumenckich, grupy interesu, społeczność organizacji pozarządowych oraz organy krajowe, do przedstawienia swoich opinii do dnia 12 kwietnia 2012 r.
 
Kontekst
Wprowadzanie gatunków obcych jest wynikiem świadomego lub przypadkowego działania człowieka. Chociaż wiele wprowadzonych gatunków przynosi znaczne korzyści społeczeństwu i naszej gospodarce, inne niestety zaburzają równowagę ekosystemów i rozprzestrzeniają się w wysoce niszczycielski sposób. Na przykład azjatyckie komary tygrysie, które wywołują gorączkę denga, przedostają się na nasze terytorium na oponach pojazdów w postaci jaj w formie przetrwalnikowej, natomiast organizmy wodne szkodliwe dla środowisk morskich są na ogół wprowadzane za pośrednictwem wód balastowych na statkach. W miarę wzrostu wymiany handlowej i liczby osób podróżujących należy oczekiwać zwiększonego napływu gatunków obcych.
 
Problem ten uznaje się za drugie – zaraz za utratą siedlisk przyrodniczych – najpoważniejsze zagrożenie dla różnorodności biologicznej. Światowa różnorodność biologiczna znajduje się obecnie pod znaczną presją, której źródłem są liczne zagrożenia będące często wynikiem działalności człowieka, dodatkowo spotęgowaną przez zmianę klimatu. Różnorodność biologiczna leży u podstaw przepływu towarów i usług ekosystemowych (obejmujących m.in. żywność, paliwa, włókna, jakość powietrza, przepływ i jakość wody, żyzność gleby oraz obieg składników odżywczych) i ma kluczowe znaczenie dla dobrobytu ludzi. Niemniej jednak około dwie trzecie usług ekosystemowych na świecie ulega degradacji. W UE o degradacji tej świadczą kurczące się zasoby rybne, rozległe pogorszenie się jakości gleb, kosztowne szkody powodziowe oraz zanikająca fauna i flora.
 
Dodatkowe informacje:
W badaniu można wziąć udział pod adresem:
Więcej informacji na temat inwazyjnych gatunków obcych dostępnych jest pod adresem:
 
źródło IP/12/199
 

Copyright © 2021 Wir Poznań | Wszelkie prawa zastrzeżone.