Z najnowszego kwartalnego przeglądu dotyczącego zatrudnienia i sytuacji społecznej, dokonanego przez Komisję Europejską, wynika, że niedawne ożywienie gospodarcze nie przełożyło się jeszcze na powstanie nowych miejsc pracy i że sytuacja społeczna w UE jak dotąd poprawia się tylko nieznacznie.

Analiza wskazuje również na spodziewany wzrost poziomów ubóstwa i niewielką poprawę efektywności wydatków na ochronę socjalną w 2013 r., nawet jeśli jej wpływ nadal jest bardzo niewielki. Przegląd zawiera również dowody empiryczne, które wskazują, że kryzys w fazie szczytowej miał najbardziej negatywny wpływ na zatrudnienie mężczyzn i ludzi młodych.

Europejski komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego László Andor stwierdził: „Gospodarka UE odzyskała zdolność wzrostu w powolnym tempie, ale sytuacja wielu gospodarstw domowych i osób jeszcze się nie poprawia, a liczba osób w trudnej sytuacji finansowej ciągle wzrasta. Zwiększyły się nierówności i istnieje ryzyko, że obecne niestabilne ożywienie nie wpłynie na poprawę sytuacji wielu grup o niższych dochodach. Ożywienie w UE nadal nie jest na tyle silne, by mogło być odczuwalne dla wszystkich i przekładało się na liczne nowe miejsca pracy: państwa członkowskie i UE powinny jeszcze bardziej zadbać o to, aby wszyscy mogli odczuć efekty działań zmierzających do wyjścia z kryzysu. W szczególności powinniśmy skupić nasze wysiłki na inwestowaniu w ludzi, zgodnie ze wskazówkami zawartymi w pakiecie dotyczącym inwestycji społecznych oraz w zaleceniu w sprawie gwarancji dla młodzieży”.

W ostatnim kwartalnym przeglądzie podkreśla się, że poprawa na rynkach pracy w UE jest wciąż niewielka. W 2013 r. widoczne były pierwsze oznaki stabilizacji zatrudnienia, a w drugiej połowie roku wzrosło ono o 0,1 %. Wzrost odnotowano w sektorze usług, natomiast likwidacja miejsc pracy w sektorach budownictwa i przemysłu postępowała w wolniejszym tempie. Niemniej jednak dane z trzeciego i czwartego kwartału 2013 r. świadczą o tym, że w coraz większej liczbie państw członkowskich UE wzrostowi gospodarki nie towarzyszyło tworzenie miejsc pracy. Jest zatem zbyt wcześnie, aby ocenić, czy obecne ożywienie przyczyni się do powstania nowych miejsc pracy.

ROSNĄCE TRUDNOŚCI FINANSOWE
Dochody, które gospodarstwa domowe mają do dyspozycji, nie odzwierciedlają wzrostu produktu krajowego brutto (PKB). W 2013 r. realne dochody brutto do dyspozycji gospodarstw domowych w dalszym ciągu malały w ujęciu rok do roku w strefie euro w ujęciu realnym, ale spadek ten był wolniejszy niż dotychczas.

Inną niepokojącą tendencją jest stały wzrost liczby osób w trudnej sytuacji finansowej od 2010 r. Coraz więcej osób stwierdza, że musiało skorzystać z oszczędności, a ostatnio, nawet zadłużyć się, aby opłacić koszty życia codziennego. Gospodarstwa domowe o najniższych dochodach ucierpiały najbardziej: 10 % dorosłych z gospodarstw o niskich dochodach musi się zadłużyć, a dalsze 15 % musi korzystać z oszczędności, aby pokryć bieżące wydatki (w porównaniu z 5 % i 12 % w przypadku ogółu ludności).

ZNACZNE ZMNIEJSZENIE STABILNOŚCI ZATRUDNIENIA
W styczniu 2014 r. stopy bezrobocia pozostawały na rekordowo wysokim poziomie – według szacunków około 26 mln osób (10,8 % ludności czynnej zawodowo) w UE poszukuje pracy. W kilku państwach członkowskich stopa bezrobocie jest bliska rekordowo wysokim poziomom odnotowanym po raz pierwszy w czasie obecnego kryzysu. Coraz więcej jest też umów o pracę na czas określony i w niepełnym wymiarze czasu pracy. Dostępne dane wskazują, że od początku kryzysu zatrudnienie na czas określony rzadziej stanowiło etap na drodze do uzyskania stałej pracy. Jednocześnie znacznie zmniejszyła się stabilność zatrudnienia, szczególnie mężczyzn i ludzi młodych, a różnice pomiędzy państwami członkowskimi zaostrzyły się.
W związku z wysokim poziomem bezrobocia i niepewnością zatrudnienia stopa wzrostu nominalnych jednostkowych kosztów pracy nadal ulegała spowolnieniu w strefie euro w 2013 r. Tym samym wzrosło ryzyko kosztowej presji deflacyjnej, które mogłoby zaszkodzić perspektywie trwałego ożywienia gospodarczego i tworzenia miejsc pracy.

SPODZIEWANY WZROST POZIOMÓW UBÓSTWA
Ubóstwo i wykluczenie społeczne nadal rosły w latach 2011 i 2012, a według najnowszych dostępnych danych w 2013 r. przewiduje się dalszy ich wzrost w tych państwach, w których warunki gospodarcze i warunki na rynku pracy ulegały dalszemu pogorszeniu.
Wskaźnik zagrożenia ubóstwem pozostawał średnio na stałym poziomie dla całej UE między 2011 r. a 2012 r., co nie odzwierciedlało zmian w poszczególnych krajach przynoszących rozbieżne efekty. W rzeczywistości liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym zwiększyła się w jednej trzeciej państw członkowskich UE, w tym w krajach, w których pierwotnie była na niskim poziomie. Szczególnie silny wzrost ubóstwa odnotowano w Grecji.
Również w Grecji oraz w kilku krajach wschodnioeuropejskich spodziewany jest jego dalszy wzrost między 2011 r. a 2013 r.

WPŁYW WYDATKÓW NA OCHRONĘ SOCJALNĄ
Stabilizacyjny wpływ wydatków na ochronę socjalną w 2013 r. nadal był bardzo słaby i pomimo nieznacznej poprawy wzrastał słabiej niż oczekiwano. Analiza odzwierciedla znaczne różnice między krajami. W Grecji i Portugalii wskutek dalszych reform systemów podatkowych i systemów świadczeń w latach 2012-13 nastąpiło zmniejszenie
dochodów we wszystkich lub w większości gospodarstw domowych. W innych krajach (tj. w Estonii, na Łotwie, Litwie oraz w Rumunii) ogólny wpływ na dochody gospodarstw domowych był dodatni, a gospodarstwa domowe o niższych dochodach korzystały ze zmian w ostatnim roku proporcjonalnie w największym stopniu. W Wielkiej
Brytanii i Hiszpanii gospodarstwa domowe o najniższych dochodach odnotowały największy spadek dochodów ze względu na zmiany w polityce w latach 2012-13.

INWESTYCYJNE SPOŁECZNE
W swoim PAKIECIE DOTYCZĄCYM INWESTYCJI SPOŁECZNYCH [2] z lutego 2013 r. Komisja Europejska wezwała państwa członkowskie do priorytetowego
traktowania inwestycji społecznych oraz modernizacji ich systemów zabezpieczeń społecznych, jako że bardziej skuteczne i efektywne wykorzystanie budżetów społecznych dziś pozwoli uniknąć znacznie wyższych kosztów społecznych w przyszłości (IP/13/125 [3], MEMO/13/117 [4]). Pakiet dotyczący inwestycji społecznych zawiera w szczególności szereg wskazówek dla państw członkowskich. Odnoszą się one inwestowania w dzieci, aktywnej integracji, zdrowia i opieki długoterminowej, bezdomności oraz innowacyjności w zakresie polityki społecznej. Państwa członkowskie znajdą w nim również wskazówki na temat tego, jak najlepiej wykorzystywać wsparcie finansowe UE, w szczególności z Europejskiego Funduszu Społecznego, aby osiągnąć wyznaczone cele. Zob. również IP/14/179 [5].

GWARANCJA DLA MŁODZIEŻY
Uznając pilną potrzebę inwestowania w ludzi młodych w grudniu 2012 r. Komisja zaproponowała GWARANCJĘ DLA MŁODZIEŻY , przyjętą przez Radę Ministrów UE w kwietniu 2013 r. Gwarancja dla młodzieży ma na celu zapewnienie wszystkim młodym ludziom w wieku do 25 lat dobrej oferty pracy, dalszego kształcenia, przyuczenia do zawodu lub stażu w ciągu czterech miesięcy od przejścia na bezrobocie lub zakończenia formalnej edukacji. Logika „gwarancji dla młodzieży” jest bardzo prosta – dzięki niej żadna młoda osoba nie będzie bezrobotna lub nieaktywna zawodowo przez okres dłuższy niż 4 miesiące. Gwarancja dla młodzieży powinna umożliwić młodym ludziom znalezienie zatrudnienia dostosowanego do ich wykształcenia, umiejętności i doświadczenia lub zdobycie wykształcenia, umiejętności i doświadczenia, które bezpośrednio zwiększą ich szanse na znalezienie pracy w przyszłości. Gwarancja dla młodzieży to jedna z najistotniejszych i najpilniejszych reform strukturalnych, które państwa członkowskie muszą wdrożyć, aby obniżyć bezrobocie wśród ludzi młodych i ułatwić wejście na rynek pracy po zakończeniu kształcenia (MEMO/14/13 [6]).

WIĘCEJ INFORMACJI
Kwartalny przegląd zatrudnienia i sytuacji społecznej [7]
Wiadomości na stronie internetowej DG ds. Zatrudnienia [7]
Pakiet dotyczący inwestycji społecznych [2]
Pakiet na rzecz zatrudnienia młodzieży [8]
Pakiet dotyczący zatrudnienia [9]
Zatrudnienie i sprawy społeczne [10]
Strona internetowa komisarza László Andora [11]
László Andor na Twitterze [12]
Zaprenumeruj bezpłatny elektroniczny biuletyn informacyjny Komisji
Europejskiej na temat zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia
społecznego [13] 

Kontakt:
Jonathan Todd (+32 2 299 41 07)
Cécile Dubois (+32 2 295 18 83)

Links:
------
[1]
http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=en&catId=89&newsId=2054&furtherNews=yes
[2]
http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=pl&catId=1044&newsId=1807&furtherNews=yes
[3] http://europa.eu/rapid/press-release_IP-13-125_pl.htm
[4] http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-117_en.htm
[5] http://europa.eu/rapid/press-release_IP-14-179_en.htm
[6] http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-14-13_en.htm
[7] http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=89&langId=pl
[8]
http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=pl&catId=1036&newsId=1731&furtherNews=yes
[9] http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1039&langId=en
[10] http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=113&langId=en
[11] http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/andor/index_en.htm
[12] http://twitter.com/LaszloAndorEU
[13] http://ec.europa.eu/social/e-newsletter
[14] http://www.ec.europa.eu/polska