„Wysoki poziom bezrobocia osób młodych ma dramatyczne konsekwencje dla naszej gospodarki, naszych społeczeństw i przede wszystkim dla samych młodych ludzi.Dlatego też musimy teraz inwestować w młodych Europejczyków” – powiedział europejski komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego László Andor.„Proponowany pakiet pomoże państwom członkowskim zapewnić młodym ludziom łatwiejsze przejście do zatrudnienia. Niepodjęcie żadnych kroków miałoby katastrofalne skutki.”

Zgodnie z wezwaniem Rady Europejskiej i Parlamentu Europejskiego komisyjny pakiet na rzecz zatrudnienia młodzieży obejmuje wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie ustanowienia gwarancji dla młodzieży. Gwarancja ta ma zapewnić wszystkim młodym ludziom do lat 25 otrzymanie dobrej jakości oferty zatrudnienia, możliwość dalszego kształcenia, przyuczenia do zawodu lub praktyk zawodowych w ciągu czterech miesięcy od zakończenia nauki lub od utraty pracy.

W zaleceniu, którego dotyczy wniosek, wzywa się państwa członkowskie do ustanowienia solidnych struktur partnerstwa z zainteresowanymi stronami, zapewnienia wczesnej interwencji służb zatrudnienia i innych partnerów wspierających młodych ludzi, wprowadzenia środków wspierających integrację zawodową, pełnego wykorzystania w tym celu Europejskiego Funduszu Społecznego i innych funduszy strukturalnych, dokonywania oceny programów związanych z gwarancją dla młodzieży i ciągłego ich ulepszania oraz sprawnej realizacji.

Komisja będzie wspierać państwa członkowskie dzięki środkom z funduszy UE, promując wymianę dobrych praktyk między państwami członkowskimi, monitorując realizację gwarancji dla młodzieży w ramach europejskiego semestru oraz podejmując działania na rzecz podnoszenia wiedzy w tym zakresie.

W celu ułatwienia przejścia ze szkoły do pracy proponowany pakiet łączy się z rozpoczęciem konsultacji z europejskimi partnerami społecznymi na temat ram jakości dla staży, aby umożliwić młodym ludziom zdobywanie doświadczenia zawodowego dobrej jakości w bezpiecznych warunkach. Częścią pakietu jest także zapowiadany europejski sojusz na rzecz przyuczania do zawodu mający na celu poprawę jakości i podaży dostępnych ofert przyuczenia do zawodu poprzez upowszechnianie skutecznych systemów przyuczania do zawodu w państwach członkowskich. W pakiecie wskazuje się również sposoby usuwania przeszkód dla mobilności młodych ludzi.

Około 5,5 mln młodych ludzi na rynku pracy (więcej niż jedna piąta) nie może znaleźć pracy, a 7,5 mln młodych ludzi w wieku od 15 do 24 lat to młodzież NEET – młodzież niekształcąca się, niepracująca ani nieszkoląca się. Koszty gospodarcze braku integracji młodych ludzi na rynku pracy zostały oszacowane przez Eurofound na ponad 150 mld euro rocznie, tj. na 1,2% unijnego PKB. W przypadku niektórych państw, jak np. Bułgarii, Cypru, Grecji, Irlandii, Łotwy, Polski, Węgier i Włoch, to co najmniej 2% ich PKB.Korzyści z uniknięcia tych kosztów gospodarczych teraz i w przyszłości zdecydowanie przewyższają koszty budżetowe proponowanej gwarancji dla młodzieży.

Kontekst

Stopa bezrobocia wśród młodzieży osiągnęła ponad 25% w 13 państwach członkowskich, w Grecji i Hiszpanii przekracza ona 55%, zaś we Włoszech, w Portugalii, Irlandii, Bułgarii, na Cyprze, Łotwie, Węgrzech i Słowacji sytuuje się około 30% lub powyżej. Ponad 30% bezrobotnych osób poniżej 25 roku życia pozostawało bez pracy ponad rok – 1,6 mln w 2011 r., w porównaniu z 0,9 mln w 2008 r.

Ogólne wskaźniki zatrudnienia wśród młodzieży spadły o niemal pięć punktów procentowych w ciągu ostatnich czterech lat – to trzy razy większy spadek niż w przypadku osób dorosłych. Szanse młodych bezrobotnych na znalezienie pracy są niskie: tylko 29,7% osób w wieku 15-24 lat, bezrobotnych w 2010 r., znalazło pracę w 2011 r., co stanowi spadek o prawie 10% w ciągu trzech lat.

Młodzi ludzie są najbardziej zagrożeni na europejskim rynku pracy. Istnieje również coraz większe ryzyko ich marginalizacji. Fakt ten ma bezpośrednie skutki, ale również konsekwencje średnio- i długoterminowe. Pogłębiający się kryzys na rynku pracy może pozostawić trwałe ślady na dużej części całego pokolenia młodych ludzi, niosąc szkody dla zatrudnienia, wydajności i spójności społecznej w chwili obecnej oraz w przyszłości.

Proponowane w pakiecie na rzecz zatrudnienia młodzieży środki opierają się na działaniach przedsięwziętych w ramach inicjatywy „Szanse dla młodzieży”, zainicjowanej w grudniu 2011 r. (zob. IP/11/1568 i MEMO/11/928). Zespoły zadaniowe Komisji wspomagają osiem państw członkowskich, w których stopa bezrobocia wśród młodzieży jest najwyższa, w realokacji funduszy strukturalnych UE w celu zwiększenia zatrudnienia młodzieży, opracowywania planów zatrudnienia młodzieży oraz intensyfikacji programów kształcenia i szkolenia.

Komisja korzysta także z innych instrumentów politycznych, aby rozwiązać kwestię bezrobocia wśród młodzieży, takich jak zalecenia dla poszczególnych krajów. W lipcu 2012 r. prawie wszystkie państwa członkowskie UE otrzymały zalecenia mające na celu poprawę sytuacji młodzieży. Zalecenia dla poszczególnych krajów, przyjęte przez Radę Ministrów UE na podstawie wniosków Komisji, stanowią narzędzie koordynowania polityki celem udoskonalenia sposobu rządzenia oraz poprawy koordynacji polityki gospodarczej na poziomie UE w kontekście strategii „Europa 2020”.

W rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2013 r., rozpoczynającej europejski semestr w 2013 r., podkreśla się, że państwa członkowskie powinny czynić większe wysiłki w celu zwalczania bezrobocia, poprawy szans na zatrudnienie oraz zwiększenia dostępu do miejsc pracy lub powrotu na rynek pracy młodych ludzi.